Padaczka należy do najczęstszych chorób neurologicznych. Polega ona na napadowym występowaniu zaburzeń bioelektrycznych grupy lub wszystkich neuronów kory mózgu, które objawiają się u pacjenta w postaci napadów padaczkowych.
Leczenie padaczki obejmuje metody farmakologiczne oraz niefarmakologiczne. Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków zmniejszających prawdopodobieństwo wygenerowania patologicznego wyładowania padaczkowego poprzez zmniejszenie pobudliwości błony komórkowej neuronu. Jest ono skuteczne w około 70% przypadków.
Leczenie niefarmakologiczne dotyczy głównie przypadków padaczki lekoopornej, w której postępowanie farmakologiczne jest nieskuteczne. Obejmuje ono przede wszystkim leczenie chirurgiczne. Niestety nie wszystkie przypadki padaczki lekoopornej kwalifikują się do leczenia operacyjnego. W przypadku istnienia kilku ognisk padaczkorodnych klasyczne metody chirurgicznego leczenia padaczki nie znajdują zastosowania. Dla tych przypadków padaczki lekoopornej alternatywą może być leczenie za pomocą stymulacji elektrycznej mózgu lub stymulatora nerwu błędnego.
Stymulacja nerwu błędnego (ang. Vagus Nerve Stimulation, VNS) jest to terapia polegająca na przekazywaniu impulsów elektrycznych do lewego nerwu błędnego. Mechanizm działania przeciwpadaczkowego i przeciwdepresyjnego stymulacji nerwu błędnego nie został jeszcze dokładnie poznany, choć przypuszcza się, że to wpływ stymulacji na szlaki nerwowe do układu noradrenergicznego i serotoninergicznego.
Do wdrożenia leczenia VNS konieczne jest wykonanie zabiegu chirurgicznego w celu wszczepienia stymulatora. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnemu. Elektroda jest wszczepiana e lewej okolicy bocznej szyi i przymocowywana do lewego nerwu błędnego. Następnie przeprowadza się ja podskórnie w okolicę klatki piersiowej i łączy z zaimplantowanym tam generatorem impulsów („baterią”). Po wszczepieniu dokonuje się testu sprawności stymulatora. Następnie urządzenie zostaje zaprogramowane przez lekarza prowadzącego już w oddziale. Stymulator generuje cykliczne impulsy elektryczne w seriach trwających pół minuty, naprzemiennie z 5-minutowymi przerwami, o określonym natężeniu i częstotliwości. Możliwe jest także ustawienie „impulsu na żądanie” poprzez przystawianie magnesu, po to, aby w momencie odczuwania aury, uruchomić stymulację i w ten sposób ograniczyć wystąpienie napadu padaczkowego. Pacjent podlega regularnym kontrolom lekarskim. Żywotność baterii stymulatora oceniana jest na ok. 10 lat lub krócej, w zależności od zaprogramowanej stymulacji. Po tym czasie konieczna jest wymiana generatora impulsów.
Skuteczność VNS w leczeniu padaczki jest zbliżona do terapii lekami przeciwpadaczkowymi nowej generacji. Napady padaczkowe po wszczepieniu stymulatora mogą całkowicie ustąpić nawet u kilkunastu procent chorych, a u około 50-60% zmniejszyć się o połowę.